UNESCO, 15 ARALIK’I “DÜNYA TÜRK DİLİ AİLESİ GÜNÜ” OLARAK KABUL ETTİ

       UNESCO’nun 3 Kasım 2025 tarihinde düzenlenen 43. Genel Konferansı’nda alınan kararla 15 Aralık’ın resmen “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” olarak ilan edilmesi, dilimizin geleceği için atılan çok önemli bir adımdır.

Bu karar, devletlerimizin diplomatik bir başarısı olmasının yanı sıra Türk dillerinin kadim medeniyet mirasının evrensel bir değer olarak tescillenmesidir. Türkiye Cumhuriyeti ve Türk devletlerinin özverili çalışmalarıyla hazırlanan bu teklif, ortak dil hazinemizi koruma ve gelecek nesillere canlı, zengin ve güçlü bir şekilde aktarma azmimizi katlayarak artıracaktır.

15 Aralık, Türk dilinin tarihî gücünün âdeta bir sembolüdür. Bilindiği gibi, Danimarkalı dil bilimci Thomsen, 1893 yılında Türkçenin köklü tarihine ışık tutan “Orhun Yazıtları”nı çözerek tüm dünyaya 15 Aralık’ta duyurmuştur. “Dünya Türk Dili Ailesi Günü”nün bu güne denk gelmesi, sevincimize apayrı bir derinlik katmaktadır. Öte yandan UNESCO’nun kararı, Türk dünyasının en kadim kültürel merkezlerinden olan Semerkant’ta açıklanmıştır. Bu şehrin seçilmiş olması, önemli kararın derin köklerimizle ne denli bütünleştiğinin en güzel kanıtı olmuştur.

    UNESCO 43. Genel Konferansı'nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 15 Aralık'ın "Dünya Türk Dili Ailesi Günü" ilan edilmesi önerisine ilişkin karar taslağı görüşülerek onaylandı. 
      Kadim Türk şehri Semerkant'ta gerçekleştirilen UNESCO 43. Genel Konferansı'nda kabul edilen kararla 15 Aralık tarihinin 'Dünya Türk Dili Ailesi Günü' olarak ilan edilmesi kararı, Türk dünyasının ortak mazisi ve mirası olan Türk dilinin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması açısından büyük önem taşıyor.

   Türk Dili Kurumunun konuyla ilgili açıklaması şöyle:  

    "Bu anlamlı günün mimarı olan başta UNESCO Türkiye Millî Komisyonu olmak üzere, tüm paydaşlarımıza şükranlarımızı sunuyor; Türk dillerinin zenginliğiyle büyüyen tüm Türk dünyasının ve güzel Türkçeyi konuşan, öğrenen tüm gönül dostlarımızın “Dünya Türk Dili Ailesi Günü”nü şimdiden en içten duygularımızla kutluyoruz.

 Dancada Vilhelm olarak yazılmasına karşın Türkçe pek çok kitap ve çalışmada adı Wilhelm olarak geçmektedir. Başlangıçta ilahiyat okumuş ancak sonradan filoloji'ye odaklanmıştır. Macarca ve Fince öğrenmiştir. 1869 yılında Doktora derecesini almıştır. Kopenhag Üniversitesi'nde Profesör olmadan önce bir yurttaşlık okulunda Yunanca Dersler vermiştir.

  Danimarkalı Vilhelm Ludwig Peter Thomsen, Kopenhag Üniversitesi
Ödüller almıştır. (Fil Nişanı 1912)
Thomsen, dilbilimine önemli katkılarda bulunmuştur. Germen, Baltık ve Hint-İran dillerinin Finceye etkisi de buna dahildir. 1893 yılında, Rus Türkolog Friedrich Wilhelm Radloff (Vasili Vasilyeviç Radlof)'un yardımları ile Orhun Kitabeleri'ni çözümlemiştir. Hariciye Nazırı olan Halil Menteşe'nin önerisiyle Türk tarihi ve diline ışık tuttuğu için Vilhelm Thomsen'e 1915 yılında Mecidiye nişanı verilmiştir.
                NEVİN BALTA / Tarihçi- Yazar